Mysle ze wszyscy bedziemy zgodni co do tego ze sedzia kynologiczny powinnien byc kompetentny, bezstronny, rzeczowy, nie poddawac sie emovjom i miec przyjazny stosunek do wystawców. Zdaloby sie ze to tak niewiele a jednak bardzo trudno znalezc arbitra, ktory nie bylby nigdy obwiniany o odstepstwa od tych zasad.sedzia na ringu ma nieala wladze i spsoob korzystania z niej jest oceniany przez wystawcow c najmniej rowno surowo jak ostateczne werdykty.mozna by powiedziec co to za skomplikowane zadanie- wykuc na blache obowiazujacy wzorzec rasy i wybrac zposrod psow tego najlepszego.A jednak jest to sztuka. Wzorzec sobie i praktyka sobie. od lat na zadnej wystawie niemoze wygrac york z ogonem noszonym wzorcowo " za soba" bo praktyka wystaw wymaga noszenia nad grzbietem. czy zatem trzymac sie litery czy ducha wzorca?
Metod sedziwania nie ma duzo i kazdy sedzia wybiera ta ktora mu przypadla do gustu.
1. metoda porownawcza- sedzia wybiera sobie dowolnego psa ze stawki i porwnuje z nim inne. Na ringu psy stoja w kolejnosci numerow startowych. sedzia obserwuje ostatniego psa w szeregu i porownuje z nim zwierze stojace bezposrednio przed nim.pies ktory bardziej przypadnie do gustu zostaje przesuniety o miejsce do pzrodu i tak do poczatku stawki.Metda ma ta zalete dla sedziego +ze pozwala ocenic psa szybciej lecz zarazem jest uzalezniona od sredniej jakosci psow wyst, na ringu. sedziowie nieuzywajacy tej metody mowia ze jest ona niedokladna i lawo o pomylke.
2. metoda indywidualna- staranna ocena kazdego psa z osobna, opis, a nast, wybranie sposrod nich tego ktory jest najbardzie zblizony do idealu lub ma mniejsze wady.W ten sposob znacznie trudniej jest ocenic poziom stawki i sedziowanie trwa dluzej.ale jest dokladniejsze od metody pierwszej. ta metode preferuja sedziowie pewnie swej wiedzy i majacy duze doswiadczenie.
Zawyzanie ocen szcegolnie zesto zdarza sie sedziom przy metodzie porownawczej, gdyz nie maja punktu odniesienia.Ocena zbyt wysoka nigdy nie spotka sie z zastrzezeniami wystawcy ale za niska zawsze
podejrzenia sedziow o nierzetelnosc sa tak samo stare jak wystawy. gdyz jest to zawsze ocena subiektywna.
sedzia jednak nie ma latwego zadania: na wydanie oceny ma niewiele czasu, a jego mylne werdykty sa dlugo i zlosliwe komentowane i upubliczniane przez wystawcow protestujacych w ten spsoob przeciwko niesprawiediwej ocenie.
przyklacowy opis sedziwgo" prawidlowa budowa, typowa glowa, dobra szata, dobre przygotowanie ringowe-ocena doskonala, 1 lokata , CWC" jak widac sedziwmu nic szcegolnie sie w psie niespodobalo ale mimo to przyznal zwyciestwo.Bywaja jednak opisy mniej zrozumiale np" dosknaly grzbiet, wysmienity ruch, wzorcowa akcja konczyn, prawidlowa glowa, dooskonala kondycja wystawowa- ocena bdb , lokata 3" nie widomo czy bardziej wtedy zlosci taki opis czy taki sedzia....
dochodzimy powoli do sprawy najbardziej denerwujacej wystawco czyli teorii" RAZ DOSKONALY-ZAWSZE DOSKONALY" kazdy sedzia dokonuje oceny psa na nowo, w konkretnym dniu i na tle konkretnych komkurentow.pies ktory jednego dnia zachwycil sedziego wygadem i zachowaniem , juz nazajutrz moze nie uzyskac oceny doskonalej. moze sedzia dpopatrzec sie skazy ktrej ne widzial wczoraj, moze pies ma gorszy fzien i kiepsko sie wystawil.lub pies zaluguje na ocene posrednia n\miedzy doskonala i bardzo dbra i na tle konkurentow wypadl gorzej lub lepiej.trzeba pamietac ze kazda ocena jest subiektywna, kazdy sedzia ma swoje preferencje i inny obraz idealnego przedstawiciela danej rasy.sedzia ma na ocene kilka minut, totez zasadnicze znaczenie ma ogolne wrazenie jakie wywiera na nim pies,
zdarza sie i to wcale nierzadkko ze pies swieci triumfy, otrzymuje oceny doskonale, wyroznienia, puchary a dwa tygodnie pzniej otzrymuje jedynie ocene dobra. wielu z nas zachodzi w glowe jak to mozlwe zeby prze ten krotki okres czasu pies az tak sie pogorszyl i zaczyna podejrzewaz sedziwgo o niekompetencje lub zla wole sedziego= oczywiscie tylko tego ktory dal nizsza note.oczywiscie pies niemusial sie pogorszyc, ale musimy pamietac ze sedzia ocenia psy wedle ich stanu i zachowania w dniu wystawy. Nawet najpiekniejsze psy miewaja dni w ktorych prezentuja sie w sposob daleki od idealow, Pies jest zywa istota a nie maszyna, ktora za nacisnieciem guzika wprawia sie w ruch i to zawsze taki sam. pies jest zwierzeciem bardzo labilnym psychicznie i wyjatkowopodatnym na wplywa otoczenia.
jest to glownie maerial dla poczatkujacych i mam nadzieje ze doswiadczeni wystawcy wnoisa tez cos od siebie. jesli jakis temat zostal pominiety lub mozna go rozwinac.
literatura: tajemnice wystaw psow
